بیماری گال یا جرب )Scabies( یک بیماری عفونی خارشدار و عامل آن بندپایی از گروه مایتها یا هیرهها بهنام سارکوپتس اسکابیه است . مایتها موجوداتی شبیه کنه اما بسیار کوچکتر و میکروسکوپی هستند و اندازه مادههای آنها در حدود 3/0 میلیمتر است. این بیماری شایعترین بیماری پوستی خارشدار در جهان است و سالانه بیش از 300 میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا میشوند. مایت نر که اندازهاش تقریباً نصف ماده است پس از بارور کردن جنس ماده، بعد از مدت کوتاهی میمیرد. محل زندگی انگل داخل پوست انسان است و پس از انتقال به میزبان، قسمت سطحی پوست بدن را بهصورت عمودی سوراخ کرده و سپس به ایجاد تونل در سطح افقی میپردازد. بهطوری که در هر شبانهروز حدود دو تا سه میلیمتر پیشروی میکند و تخمهایش را داخل آن قرار میدهد . هیره ماده در طول زندگی چهار تا پنج هفتهای خود درون نقبهای داخل جلدی 40 تا 50 تخم میگذارد که بعد از سه تا پنج روز حدود 10 درصد آنها باز میشوند و لاروهایی از آنها خارج میشوند که از سلولهای پوست تغذیه کرده و تونلهای جدیدی را ایجاد میکنند و نهایتاً به هیره بالغ تبدیل میشوند. دوره زندگی هیره از تخم تا تولد 10 تا 24 روز طول میکشد . راه اصلی انتقال تماس نزدیک حداقل برای 15 دقیقه با افراد آلوده و انتقال از طریق وسایل آلوده راه اصلی انتقال است. سایر راههای انتقال بیماری شامل موارد زیر است: 1) خوابیدن در بستر دیگران 2) زندگی در محیطهای اجتماعی شلوغ 3 ) انتقال از راه لباس و یا وسایل آلوده مثل لباس خواب 4)بازی کودکان با یکدیگر مخصوصاً در مهدکودکها 5 ) نگهداری از اشخاص آلوده چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به گال میباشند؟ عامل گال میتواند تمام افراد یک خانواده را در هر سنی که باشند مبتلا کند. بیماری بیشتر از افرادی شروع میشود که تماس نزدیک با فرد بیمار دارند . بچههای کمتر از 15 سال حساس هستند و معمولاً اولین کسانی که درخانه علامتدار میشوند ، بچههای کوچک زیر 15 سال میباشند. ....علایم بیماری نشانه اصلی بیماری خارش است. خارش معمولاً شبانه و شدید است و هنگام خواب در بستر که بدن شخص گرم میشود، اتفاق میافتد. انگلها در اثر گرم شدن محیط و در بعضی مواقع به دنبال گرفتن دوش آب گرم نیز فعال شده و خارش شروع میشود. علایم دیگر شامل ضایعات پوستی قرمز رنگ و برجسته، تورم موضعی، بثورات جلدی و تونلهای زیر پوستی به طول 3 تا 15 میلیمتر است، دانههایی به شکل مروارید که محتوی مایع شفاف بوده و هالهای قرمز رنگ دور آن را احاطه کرده روی پوست پدید میآیند که اندازه هریک از دانهها که بهصورت تاول قابل دیدن است معمولاً بهاندازه ته سنجاق میباشد و ممکن است به علت خاراندن زیاد شکل خود را از دست داده و بهصورت اثرات خراش یا به صورت زخمهایی در محلهای آلوده دیده شود. هیرهها نقاطی از بدن انسان که دارای پوست ظریف، چینخورده و مرطوب است مانند پشت، کفدستها، بین انگشتان، مچ، آرنج، زیربغل و ناحیه کمر را آلوده میکنند. در شیرخواران صورت، کف و قوزک پا نیز ممکن است درگیر شود. راههای پیشگیری باتوجه به اینکه ابتلا به بیماری گال مستقیماً به عدم رعایت بهداشت فردی و گروهی و نداشتن آگاهیهای لازم بهداشتی مربوط میشود بنابراین آموزش بهداشت به گروههای زیرضروری است: 1 ) دانشآموزان 2) مسولان و سایر کارکنان مدارس 3 ) اولیای دانشآموزان این گروهها باید با روشهای زیر آشنا شوند: 1) رعایت بهداشت فردی و پاکیزه نگاهداشتن لباس 2)اجتناب از پوشیدن لباسهای زیر دیگران 3) جداسازی بیمار تا بهبودی کامل 4) بیماریابی در سایر افراد خانواده زیرا معمولاً بقیه افراد خانواده نیز مبتلا میشوند 5) درمان صحیح و کامل مبتلایان 6 ) سمپاشی محل زندگی هیره گاهی اوقات اگر درمان و پیشگیری غلط انجام شود، گال مزمن میشود و ضایعات جلدی به صورت تاولهای بسیار خارشدار در بدن باقی میماند.